Cześć moi Drodzy!
W czerwcu zupełnie niespodziewanie miałem możliwość zajrzeć do Torunia i tę okazje oczywiście wykorzystałem. Na spacer po mieście Kopernika miałem nieco ponad 4 h, a ten czas wykorzystałem NAJLEPIEJ jak potrafię.
Zapraszam Was do artykułu, w którym opisałem i pokazałem Toruń i miejsca, które można zobaczyć w 4 h! Proszę nie obruszajcie się, że w ten sposób nie da się poznać miasta i poczuć jego klimatu. WIEM O TYM 😉
Jednakże jeśli jest okazja, by kilka godzin poszwendać się po mieście, moim zdaniem WARTO korzystać. Jednocześnie PODKREŚLAM, te 4 h MUSZĄ być jakoś zaplanowane i zwyczajnie trzeba działać. Długie wizyty w muzeach bądź obiad w restauracji należy zarezerwować na dłuższy pobyt.
Toruń – krótka charakterystyka
Moi Mili, Toruń to jedna z dwóch stolic województwa Kujawsko-Pomorskiego. Miasto położone nad Wisłą, mające mniej niż 200 tysięcy mieszkańców i zajmujące 115 km2. Stare Miasto prawa miejskie zyskało już w 1233 roku, zaś w 1264 roku prawa miejskie nadano Nowemu Miastu. W 1454 roku oba miasta połączono. XIV i XV wiek to szybki rozkwit miasta. W XVII wieku mieszkało tutaj nawet do 20 tysięcy osób. Zespół Staromiejski Torunia od 1997 roku widnieje na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Obecnie Toruń to jedno z ważniejszych pod kątem turystycznym miast w Polsce. Zespół Staromiejski Starego i Nowego Miasta to zachowany (prawie) bez zmian XIII-wieczny układ urbanistyczny, na którego obszarze znajduje się 1100 obiektów zabytkowych! Moc Torunia polega na tym, iż w czasach współczesnych możemy oglądać zachowane dziedzictwo kulturowe, będące doskonałym świadectwem tego jak ważny był przed rozbiorami Toruń.
Ale zacznijmy od początku 😉
Nietypowe położenie Dworca Kolejowego
Do Torunia podróżowałem pociągiem PolRegio z Bydgoszczy. Choć obie stolice województwa dzieli dystans około 50 km, podróż trwa od 35 do 45 minut. Niemal tyle ile jazda SKM-ką z Gdańska do Gdyni. Dworzec PKP w Toruniu położony jest w dość zaskakującym miejscu – po drugiej stronie Wisły względem centrum miasta. Wychodząc przed gmach dworca, zupełnie nie czuć i nie słychać miasta, które ulokowano na prawym brzegu rzeki.
Jak dotrzeć z Dworca PKP do centrum miasta?
Dystans między Dworcem Kolejowym a Rynkiem Staromiejskim (2,2 km) pokonacie w około 30 minut pieszo, co sam zrobiłem, bądź podjedziecie autobusem (np. linie 22 i 27) jedynie dwa przystanki na Plac Rapackiego. Jak wspomniałem wyżej, zdecydowałem się na spacer i już na samym początku skierowałem do znanego punktu widokowego nad Wisłą.
Punkt widokowy nad Wisłą – najlepsza panorama Zespołu Staromiejskiego Torunia :O
Ulicą Majdany dotarłem na dziki południowy brzeg Wisły, na którym umiejscowiono specjalny punkt widokowy. To DOSKONAŁE miejsce do obserwowania IMPONUJĄCEJ panoramy Starego i Nowego Miasta w Toruniu! Od Koszar Racławickich (Hotel Bulwar) po lewej aż po Kościół Św. Jakuba Apostoła po prawej stronie.
Na pierwszym planie wysokie Mury Obronne i miejskie bramy, za nimi zaś wiele kamieniczek oraz obiektów, które tworzą cały ten PRZEŚWIETNY widok. To między innymi Kościół Akademicki pw. Świętego Ducha, Bazylika Katedralna śś. Janów, Kościół Św. Jakuba Apostoła oraz Kościół Garnizonowy Św. Katarzyny. Potężne ceglane bryły, wysmakowane wieże, widoczne już z daleka detale architektoniczne. Ceglane miasto przeglądające się w Wiśle.
Nie mogę nie wspomnieć o dwóch mostach – drogowym im. Józefa Piłsudskiego oraz kolejowym im. Ernesta Malinowskiego. Obie przeprawy stanowią ramy dla krajobrazu wyjętego wprost sprzed kilkuset lat. Pomyślałem, że ów punkt widokowy jest świetnym miejscem, aby polatać dronem. Tak więc też uczyniłem, a efekty macie niżej.
Interesująca historia mostu im. Józefa Piłsudskiego
Ruszyłem dalej na zachód przez Rezerwat Leśny “Kępa Bazarowa” w kierunku Mostu im. Józefa Piłsudskiego. Obiekt inżynieryjny o NIEZWYKŁEJ historii. Otóż oryginalnie zbudowany został w latach 1905-1909 jako cześć linii kolejowej Smętowo – Kwidzyn. Jednakże w 1934 roku zdemontowany i przeniesiony do Torunia! W 1939 roku wysadzony przed wojsko polskie, a sześć lat później przez oddziały niemieckie. Odbudowany w 1950 roku, remontowany całkiem niedawno, bo w 2021 roku.
Widok na Stare Miasto z perspektywy lasu
Opisałem Wam widok na Toruń z punktu widokowego, ale pamiętajcie, że właściwie cały przeciwległy brzeg oraz Most im. Józefa Piłsudskiego to doskonałe miejsca, by oglądać panoramę miasta. Już z perspektywy Kępy Bazarowej, wypatrywałem między drzewami jedynego w swoim rodzaju nadwodnego pejzażu. Jeśli chodzi o widok zabytkowego miasta nad Wisłą, zdaje się, że Toruń nie ma sobie równych.
Równie imponująco prezentuje się Stare i Nowe Miasto, patrząc z mostu. Wspominałem, że z Dworca PKP w okolice Starego Miasta można podjechać autobusem, jednakże polecam spacer. Wędrówka mostem pozwala na spokojne przyjrzenie się temu co tworzy słynną nadwiślańską panoramę Torunia.
Tereny zielone na zachód od Starego Miasta
Kiedy przeszedłem na drugą stronę Wisły, zacząłem penetrować i wgryzać w Stare Miasto. Nim jednak wszedłem w obręb Murów Obronnych (to one wytyczały zasięg miasta), poszwendałem się po terenach zielonych na zachód od nich.
Zazwyczaj pod koniec XIX lub na początku XX wieku usuwano fortyfikacje otaczające miasta, by na ich miejscu budować reprezentacyjne ulice, parki bądź stawiać potrzebne rozwijającemu się miastu budynki. Najlepszy przykład to krakowskie Planty. Nie inaczej było w Toruniu. Jednym z budynków, które wzniesiono na miejscu dawnych fortyfikacji, jest Collegium Maximum UMK. Gmach zaprojektowany przez Juliusa Habichta w duchu niderlandzkiego manieryzmu i zbudowany w latach 1905-1906, był wykorzystywany przez Bank Rzeszy.
Skwer Lucjana Broniewicza to gratka dla fanów fontann. Znajdziecie tutaj składającą się ze 115 dysz fontannę “Cosmopolis”, wykonaną i uruchomioną w 2008 roku. Niewątpliwie jest to jedna z pierwszych fontann multimedialnych, tworzących pokazy woda-światło-dźwięk w Polsce.
Toruńskie Stare Miasto
Spacer po uliczkach Starego Miasta, zacząłem od tych na południu (bliżej Wisły). Charakteryzują się one wieloma WSPANIAŁYMI, nierzadko gotyckimi kamieniczkami, dodającymi smaczku spichlerzami oraz fortyfikacjami takimi jak mury obronne, baszty i bramy.
Uważam, że południowa część Starego Miasta w Toruniu jest najciekawsza, najładniejsza, najbardziej klimatyczna i wciągająca.
Uliczka pod Krzywą Wieżą – jeden z piękniejszych zaułków w Toruniu
W pierwszej kolejności przeszedłem ulicą Pod Krzywą Wieżą. Ulica ta biegnie tuż przy Murach Obronnych, a swą nazwę zawdzięcza jednej z baszt. Baszta ta została zbudowana w XIV wieku, jednakże zbyt słabe podłoże powodowało, iż konstrukcja się osuwała. Ceglana baszta jest odchylona od pionu o 1,4 metra! Stanowi jedną z atrakcji Torunia, które zwyczajnie TRZEBA zobaczyć. Dla mnie to również jeden z ciekawszych zaułków w mieście.
Ulica Rabiańska i spichlerze
Idąc dalej, swój bieg rozpoczyna ulica Rabiańska, dla której ramą są dwa różne, ale bardzo ciekawe spichlerze. Po lewej stronie ujrzałem Spichrz gotycki, wzniesiony w XV wieku na miejscu dwóch kamienic kupieckich. Z kolei po prawej stronie mamy Spichrz barokowy, zbudowany w I połowie XVII wieku na miejscu wcześniejszego gotyckiego. Widok gotyckiego szczytu z ozdobnymi blendami plus typowe dla spichlerzy rozmieszczenie okien w barokowej fasadzie, to miód na moje wrażliwe na piękną architekturę serce. Przy fasadach o pastelowych kolorach, ulicą Piekary, doszedłem do ulicy Kopernika.
Gotyckie kamieniczki, czyli Dom Kopernika
Przy ulicy Kopernika stoi wiele przeciekawych fasad, choć dwie w szczególny sposób przyciągają uwagę. To Dom Mikołaja Kopernika, miejsce urodzin słynnego astronoma, który wstrzymał słońce i ruszył ziemię. Kamienica z gotycką XV-wieczną fasadą, prezentuje się dostojnie, przenosząc każdego spacerowicza w odległe czasy. Ostrołukowy portal wejściowy, wnęki z ozdobnymi maswerkami oraz schodkowy szczyt, stanowią o jej atrakcyjności. Smaczku dodaje fakt, iż to tutaj urodził się i żył Mikołaj Kopernik. Właśnie za to uwielbiam stare miasta, gdyż pozwalają na moment przenieść się w czasie.
Stare Miasto w Toruniu to cała masa ślicznych ulic
Ulicą Ducha Świętego z widokiem na masywną XIV-wieczną Bramę Klasztorną, wróciłem w okolicę Murów Obronnych. Zajrzałem na ulicę Pod Krzywą Wieżą, gdyż z dalszej perspektywy, Krzywa Wieża wygląda jeszcze lepiej. Z kolei przez Bramę Klasztorną świetnie widać Wisłę. Ulicą Rabiańską, mijając gotycką i renesansową kamieniczkę, doszedłem do ulicy Żeglarskiej.
Ulica Żeglarska jest jedną z NAJPIĘKNIEJSZYCH ulic w Toruniu
To niewątpliwie jedna z najważniejszych, jak i NAJPIĘKNIEJSZYCH ulic toruńskiego Starego Miasta. Wychodzi z południowo-wschodniego narożnika Rynku Staromiejskiego, biegnąc pod lekkim kątem w dół, ku Wiśle. Spacerując od Rynku w kierunku rzeki lub odwrotnie, zaczynając od Bramy Żeglarskiej i mknąc na Rynek, mijamy PRZEPIĘKNE fasady kamieniczek, które wraz z Katedrą śś. Janów bądź Bramą Żeglarską, tworzą niezapomniany staromiejski krajobraz.
Takie właśnie widoki witały Polskich królów, gdyż ulica Żeglarska pełniła rolę Drogi Królewskiej
Orszaki wchodziły do miasta jedną z czterech (obecnie trzech zachowanych) bram – XIV-wieczną, ceglaną Bramą Żeglarską. Po obu stronach ulicy wznoszą się imponujące kamienice! Najbardziej widowiskową fasadę posiada barokowy Pałac Dąbskich z końca XVII wieku, ale są również inne godne uwagi. Bardzo ważna dla krajobrazu ulicy Żeglarskiej jest Bazylika Katedralna śś. Janów! Świątynia, która stanowi główny punkt w panoramie Starego Miasta widzianej nad Wisłą, również tutaj, będąc tłem dla mieszczańskich kamienic, prezentuje się dostojnie i pokaźnie.
Bez tej świątyni panorama Torunia straciłaby bardzo dużo!
Bazylika Katedralna św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu swą historią sięga do samych początków miasta. Już w pierwszej połowie XIII stulecia zbudowano tutaj kościół, aczkolwiek świątynia, którą obecnie możemy zwiedzać, została wzniesiona w XV wieku. Masywna, ceglana bryła kościoła z równie potężną wieżą z zegarem, stanowi charakterystyczny element Torunia. Polecam przejść się wokół ceglanych murów oraz zajrzeć do środka.
Ulica Łazienna i ciekawa historia za jedną z fasad
Gdy sam obchodziłem bazylikę dookoła, zajrzałem na ulicę Łazienną. To kolejna z ulic, które mają się czym pochwalić. Zestaw różnorakich fasad wiedzie wzrokiem aż ku Wiśle. Za jedną z fasad kryje się ciekawa historia. Mam na myśli Dom Eskenów, a inaczej Czerwony Spichrz. Pierwsza kamieniczka w tym miejscu została wzniesiona przez toruńskiego burmistrza Henryka Hitfelda już w XIV wieku. Wiele wydarzyło się w XVI wieku, kiedy to kamienica weszła w posiadanie zamożnej rodziny Eskenów oraz została przebudowana na renesansową rezydencję mieszczańską. Jednakże z tego okresu pochodzi niewiele elementów, np. portal wejściowy. Dzisiejszy wygląd fasady to efekt XIX-wiecznej przebudowy i przystosowania kamieniczki do funkcji spichrza. Wróciłem wówczas do ulicy Żeglarskiej i skierowałem się na Rynek Staromiejski.
Rynek Staromiejski – klimat i widoki najwyższej klasy :O
Jeden z piękniejszych budynków Ratusza w Polsce
Ależ to miejsce ROBI WRAŻENIE! Na samym środku stoi wyjątkowej urody gotycko-renesansowy Ratusz! Wspaniała siedziba władz miasta budowana była w stylu gotyckim w XIII i XIV wieku. Późniejsza przebudowa w XVII wieku, dodała jej elementów renesansowych. Zajął się tym Antoni van Obberghen, który nie zatracił gotyckiego charakteru Ratusza, a wprowadził narożne nadwieszone wieżyczki i szczyty o niderlandzkiej dekoracji. Cała budowla wraz z wysmakowaną wieżą z zegarem, prezentuje się PIĘKNIE!
Jednakże nie tylko Ratusz tworzy klimat Rynku Starego Miasta. Przeszedłem się przy każdej z pierzei i wiem, że gdziekolwiek się nie pójdzie, z którejkolwiek strony nie wejdzie na Rynek, tak ZAWSZE widok będzie imponujący, pełen uroku oraz staromiejskiego majestatu.
Pierzeja południowa, czyli Dwór Artusa w roli głównej
W pierzei południowej wyróżnia się imponująca fasada Dworu Artusa! Zaprojektowany przez Rudolpha Schmidta i wzniesiony w latach 1889-1891 gmach, zyskał neorenesansowe szaty. Wyróżnikiem jest czerwony piaskowiec, którego użyto w dekoracji fasady oraz wysoki dach. Wraz z kamieniczkami stojącymi obok, cała pierzeja prezentuje się dostojnie i niezwykle ciekawie. Jeszcze lepiej stanąć przy Dworze Artusa i spojrzeć w kierunku ulicy Szerokiej, której perspektywa wraz z wieloma bogatymi fasadami kamienic, robi NIESAMOWITE wrażenie.
Pierzeja zachodnia to KWINTESENCJA tego czego oczekuje się od staromiejskich obszarów
Odwróciwszy się ku zachodniej pierzei Rynku Staromiejskiego, ponownie się zachwyciłem. Późnobarokowy Kościół Św. Ducha z połowy XVIII wieku z wieżą z końca XIX wieku wraz z neogotycką Pocztą oraz gotycką świątynią Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i kamieniczkami tuż obok, to niewątpliwie jeden z CUDNIEJSZYCH widoków ze wszystkich obszarów staromiejskich w Polsce. Mamy tutaj różne style architektoniczne, które mimo tego ŚWIETNIE do siebie pasują. Północno-zachodni narożnik Rynku zdobi strzelista bryła gotyckiego Kościoła Wniebowzięcia NMP – spójrzcie tylko na ten szczyt! :O
Pierzeje północna i wschodnia – kamieniczki i super zamknięcie perspektyw
Pierzeje północna i wschodnia to malownicze kamieniczki – kolorowe, pełne detali i różnorodne. Przy północnej pierzei mamy widok na gmach Poczty oraz fragment Kościoła Wniebowzięcia NMP, zaś wschodnią pierzeję kamieniczek, wieńczy masywna wieża Bazyliki Katedralnej śś. Janów.
Widok na miasto z wieży Ratusza Staromiejskiego
Rynek Staromiejski w Toruniu to skarbnica ślicznych perspektyw i widoków, które równie ciekawie prezentują się z góry. Postanowiłem zwiedzić wystawy w Ratuszu oraz wejść na wieżę, by zobaczyć miasto z wysokości 40 metrów.
W moim przekonaniu najwięcej dzieje się, patrząc na południe! Na pierwszym planie spojrzenia skrada wysoka budowla Dworu Artusa, dalej mamy dwa gotyckie szczyty Domu Kopernika, widać spichlerze i dach Bramy Klasztornej, zaś całość wieńczy Wisła z przerzuconym na jej drugi brzeg Mostem im. Józefa Piłsudskiego oraz zieleń na południowym brzegu rzeki. Nie mniej okazały jest krajobraz z Bazyliką śś. Janów w roli głównej! Ceglana bryła świątyni króluje pośród niższej zabudowy mieszczańskiej, zaś tło w postaci Wisły i Kępy Bazarowej, stanowi o jego uroku.
Spojrzenie w kierunku Nowego Miasta daje odczuć, jak wiele uliczek i kamieniczek jesteśmy w stanie w Toruniu zobaczyć. W morzu ścian i dachów, wyróżniają się wieże: Dawnego Zboru Ewangelickiego Św. Trójcy, Kościoła Św. Jakuba Apostoła oraz Kościoła Garnizonowego Św. Katarzyny.
Spacer ulicą Szeroką z szeroko otworzoną buzią
Zszedłem na ziemię i szedłem dalej, wybierając ulicę Szeroką. Szeroka to jedna z najważniejszych ulic na Starym Mieście w Toruniu. Łączy Rynek Staromiejski z Nowym Miastem, funkcjonuje jako deptak i jest miejscem spacerów wielu torunian oraz turystów. Dwie bardzo bogate pierzeje kamienic tworzą malowniczy, ale też pełen majestatu i piękna widok. Każda z kamienic ma zrąb średniowieczny, natomiast z biegiem lat fasady i wnętrza ulegały przebudowom. Obecnie przy Szerokiej spotkamy tylko jedną gotycką kamieniczkę, zaś zdecydowana większość posiada fasady eklektyczne i historyzujące. Polecam Wam spokojny spacer i przyglądanie się detalom kamienic.
Toruńskie Nowe Miasto
Ulicą Królowej Jadwigi na Rynek
W miejscu, gdzie Szeroka przecina się z Podmurną, opuściłem Stare Miasto i wszedłem na teren Nowego Miasta. Ulica Szeroka ustępuje ulicy Królowej Jadwigi przy której pysznią się nie mniej ciekawe kamienice. Najciekawiej pod kątem zabudowy jest przy rozgałęzieniu ul. Królowej Jadwigi oraz Wielkie Garbary. Wtem doszedłem na Rynek Nowego Miasta.
Rynek Nowego Miasta
Główny plac Nowego Miasta, wytyczono wraz z jego lokacją w 1264 roku. Otaczające Rynek kamienice reprezentują głównie styl klasycystyczny, choć znajdą się również kamieniczki gotyckie, renesansowe i barokowe. Środek przestrzeni zajmuje Dawny Zbór Ewangelicki Św. Trójcy, zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku na miejscu średniowiecznego Ratusza. Współtwórcą projektu był jeden z najwybitniejszych niemieckich architektów – Karl Friedrich Schinkel.
Jedna z trzech najważniejszych świątyń w Toruniu
Tuż obok Rynku Nowego Miasta stoi jedna z trzech wielkich gotyckich świątyń na obszarze Zespołu Staromiejskiego w Toruniu – Kościół Św. Jakuba Apostoła. Charakterystyczna, wysoka na niemal 50 metrów wieża jest jednym z najważniejszych elementów panoramy miasta od strony Wisły.
Pozostałości Zamku Krzyżackiego i Zespół Staromiejski widziane z drona
Jednym z ostatnich zabytków na trasie mojego spaceru po Toruniu były ruiny Zamku Krzyżackiego. Jego budowa rozpoczęła się w pierwszej połowie XIII wieku, zaś całość zburzono w 1454 roku przez mieszczan toruńskich. Można zwiedzić ruiny warowni oraz zobaczyć jedyny zachowany element – Gdanisko (ustęp). Generalnie warto zajrzeć na ulicę Przedzamcze!
W okolicy ruin Zamku Krzyżackiego po raz drugi tego dnia uruchomiłem drona. Zrobiłem kilka zdjęć, które zamieszczam poniżej.
A bulwary wciąż zaniedbane… 🙁
Wówczas szedłem już w kierunku Dworca PKP, wchodząc po drodze na m.in. ulicę Mostową oraz Rynek Staromiejski. Trasa z Rynku do Dworca, zajmuje pieszo do 30 minut. Przechodząc nad Wisłą byłem zdumiony, że Toruń wciąż nie zajął się bulwarami nad rzeką. Lekko mówiąc, wyglądają nieciekawie. A mają ogromny potencjał!
Trasa na mapie Torunia:
Małe podsumowanie – czy warto przyjechać do Torunia na 4 h?
Wracając do Bydgoszczy, myślałem o tych kilku godzinach w Toruniu i byłem szczęśliwy, że po 9 latach, ponownie mogłem zachwycić się tym miastem. Toruń w 4 godziny to oczywiście tylko NAMIASTKA tego, co możecie zobaczyć w 2-3 dni (taki czas byłby optymalny). Jednocześnie te 4 godziny pozwoliły mi zobaczyć sporą ilość PRZEPIĘKNYCH ulic i uliczek na Starym Mieście, zachwycić pierwszej klasy zabytkami, obejrzeć fasady masy kamieniczek, zwiedzić Ratusz i obejrzeć widok na miasto z jego wieży, zobaczyć Nowe Miasto oraz panoramę Torunia nad Wisłą. Toruń to gratka dla fanów gotyku, średniowiecza, zachowanych zabytków wszelkiej maści. Jeśli będziesz miał 4 godziny, nie marnuj ich i ZWIEDZAJ TORUŃ.
Kilka (istotnych) słów na koniec
Dziękuję za wizytę na blogu i lekturę artykułu o Toruniu. Mam nadzieję, że jak na 4 godziny zwiedzania, pokazałem Wam całkiem sporo. Opis wyszedł bardzo długi ze względu na bogatą historię miasta i naszpikowanie wspaniałymi zabytkami, zdjęć również macie sporo!
Skoro w tak krótkim czasie można zobaczyć tak dużo, to jak wiele zobaczycie w 2 lub 3 dni? 😉
Zapraszam również do śledzenia moich socialmediów – MW na Instagramie i MW na Facebook’u.
Odkrywajcie Polskę, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć!