Cześć moi drodzy!
Dzisiaj zabieram Was na cmentarz, największy w Polsce i trzeci co do wielkości w Europie. Mowa o Cmentarzu Centralnym w Szczecinie. Przyjrzymy się tej wyjątkowej nekropolii oraz człowiekowi, który ją zaprojektował i został tutaj pochowany.
Zapraszam do lektury i zdjęć.
Cmentarz Centralny – kiedy powstał? Kto go zaprojektował?
Założenie parkowo-cmentarne w Szczecinie zajmuje 168 ha i jest największym cmentarzem w Polsce oraz trzecim do wielkości w Europie.
Otworzony 6 grudnia 1901 roku cmentarz, uważa się również za największy w Europie ogród dendrologiczny, gdyż znajduje się na tym terenie ponad 360 gatunków drzew i krzewów.
Projektem Wilhelma Meyera-Schwartau można zachwycić się idąc kilkoma trasami tematycznymi, po drodze mamy tabliczki z opisami. Nekropolia początkowo zajmowała 64 ha. W 1943 roku osiągnęła 153 ha. Projektanci zadbali o parkowy wystrój. Przed 1939 rokiem na terenie Cmentarza Centralnego było 60 km alejek.
Początek spaceru
Po wyjściu z tramwaju na przystanku “Cmentarz Centralny” zaprasza nas duża neoromańska brama z 1901 roku. Przechadzając się niczym w labiryncie napotkać można wiele pięknych, starych nagrobków. W kwaterze dla zasłużonych jest okrągła niecka z fontanną wyposażoną w jedną dyszę. Stąd łatwo trafić pod piękna kaplice.
Neoromańska kaplica
Wielkość kaplicy odpowiada wielkości cmentarza. Powstała w latach 1900-1902 wg projektu nie kogo innego jak Wilhelma Meyer-Schwartau. Elewacje ładnie zdobione, widać inspiracje sztuką romańską. Tak na prawdę wszystkie Szczecińskie dzieła Pana Schwartau są na tyle podobne, że czuć Jego rękę. Nie można nie wspomnieć o tym człowieku w choć kilku zdaniach.
Wilhelm Meyer-Schwartau i Szczecin
Wilhelm Meyer-Schwartau urodził się 28 czerwca 1854 roku w Schwartau. Niemiecki architekt, absolwent berlińskiej Akademii Budowlanej przez 30 lat (1891-1921) miejski radca budowlany Szczecina. Jest odpowiedzialny za wiele obiektów w tym mieście. Zaprojektował chociażby wszystkim znane Wały Chrobrego oraz gmach Muzeum Narodowego, obecny Rektorat Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, gmach Urzędu Celnego, budynek Gimnazjum Miejskiego, modernistyczny gmach Królewskiej Pruskiej Szkoły Rzemiosł Budowlanych, Kościół Św. Gertrudy na Łasztowni czy poza centrum Kompleks Budynków Ówczesnego Szpitala Miejskiego na Pomorzanach. Jego nazwisko często widzę czytając o Szczecińskich zabytkach, często również na miejscu ów architekt wzbudzał we mnie zaufanie i szacunek tymi projektami. Każdy obiekt, który zaprojektował, ma bowiem piękne linie, ciekawe zdobienia, monumentalność, kolor nierzadko piaskowy, inspirację sztuką romańską. Na pewno dzięki Wilhelmowi Meyerowi-Schwartau Szczecin dużo zyskał. Oczywiście również Jego projektem jest Cmentarz Centralny, na którym spoczął, po tym jak zmarł 14 sierpnia 1935 roku w Szczecinie właśnie.
Najpiękniejsza część nekropolii
Przed Kaplicą roztacza się najpiękniejsza część nekropolii. Wielka polana z dużą fontanną, dookoła ławki, dorodne drzewa. Pięknie wygląda kaplica od tej strony. Tutaj jest część wojskowa. Na końcu osi widokowej jest Pomnik Braterstwa Broni Armii Polskiej i Radzieckiej. Cmentarz to ogromne miejsce pamięci z okresu wojny. Wiele pomników, tablic, napisów. Mamy Krzyż Katyński, Pomnik “Tym, którzy nie powrócili z morza”, Pomniki Sybiraków, Kombatantów, Męczeństwa Narodu Polskiego, Pionierów Szczecina, Ruchu Robotniczego, Niemieckich Obozów Koncentracyjnych i wiele innych…
Z innej beczki, jest np Wiatrak “Holender” z XIX wieku zaadaptowany na sklep ogrodniczy.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Miejsce zadumy, przemyśleń, długich samotnych spacerów, ale z drugiej strony piękny park, świetne przykłady architektury z wpływami romańskimi, urocze zaułki i Wiatrak “Holender”. Tak czy inaczej Cmentarz Centralny to nekropolia, obok której nie można przejść obojętnie.
Dziękuję za dzisiaj i jak zwykle, zapraszam w każdy wtorek!
Odkrywajcie Polskę, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć!